“Alleen in mijn gedichten kan ik wonen (…)” dichtte Slauerhoff, wellicht toen logerende op Vlieland bij zijn oom en tante. Rond die tijd woonden er zo’n 500 menschen op Vlieland.
Een thuis is een van de belangrijkste plekken in een mensenleven. Een woning is een sociaal grondrecht en raakt ons allemaal. Tegelijkertijd dienen wij ons op Vlieland te realiseren dat er keuzes gemaakt moet worden, aangezien niet alles kan. En deze beperking kun je ook positief opvatten. De inzet is om voldoende beschikbare betaalbare woonruimte op het eiland te krijgen voor een vitale leefgemeenschap, waar het fijn werken, wonen en leven is. Na de enquête (respons 276 inwoners) van vorig jaar en na de opgehaalde inbreng tijdens de brede participatievond van 27 november 2023, stond afgelopen maand een extra commissie-vergadering op de rol waarin het Programma Wonen centraal stond. Dit concept beleidsstuk is van groot belang.
Graag wil ik benadrukken dat onze schaarste ook onze kracht is. Als een van de weinige dorpen in Nederland hebben wij immers geen wijken die maar blijven uitdijen, wat wij ook helemaal niet willen. Dat maakt en houdt ons kleinschalige dorp uniek met onze natuur, rust en ruimte, die van grote waarde zijn. Steeds meer.
Zoals bekend hebben wij te maken met vergrijzing en altijd weer met golfbewegingen in de economie. Leefbaarheid borgen en nog meer groei zijn geen optie. Voor het zoeken naar de balans is minder wellicht meer. Dus voor wie gaan wij bouwen, hoe ver willen wij groeien als eilander dorp en waarom, wat zijn onze doelgroepen en hun woonwensen? U heeft daarover zelf ook veel inbreng gegeven, dank daarvoor.
Wij denken, mede op basis daarvan, dat het – gezien de woninglijst en ons woningbestand – van belang is om, naast een betere benutting, doorstroming en zelfbewoningsplicht, ook een aanzienlijk aantal kleine huurhuisjes te bouwen. De doelgroep hiervoor is de jonge starter bestaande uit één of twee personen. Een deel daarvan kan later doorstromen naar de vrijgekomen bestaande sociale woningen. Het voorliggende plan voorziet in een dergelijke brede aanpak.
Voor de doorstroming lijkt het ons ook van belang dat er bovendien ingezet wordt op bouw van huurwoningen in het middensegment. De huidige scheefhuurders zul je vermoedelijk en begrijpelijk niet gemakkelijk meer kunnen laten doorstromen. Maar voor de nieuwe woningen in het iets duurdere segment kun je in je toewijzingsbeleid daarin consequent sturen vanaf heden. Onze indruk is dat hiermee op termijn de zaak meer in balans komt.
Alles grijpt in elkaar. Naast bedrijven en het onderwijs heeft ook de zorg op het eiland haar uitdagingen, gekoppeld aan het schaarse betaalbare woonaanbod. Zonder huis komt er van de wal geen gekwalificeerd zorgpersoneel. Hoe mooi zou het zijn dat naast de gemeente ook de ondernemers in hun maatschappelijke verantwoordelijkheid worden uitgenodigd om binnen hun mogelijkheden enkele woonruimtes ter beschikking te stellen aan specifiek de zorg?
Met de raadsbrede opdracht voor een kansenkaart voor de mogelijke bouwlocaties, is het college voornemens om al in 2030 een fiks aantal wooneenheden toegevoegd te hebben. Ambitieus! Afsluitend zal er onderhandeld gaan worden met Staatsbosbeheer over de mogelijkheden voor grondaankoop voor woningbouw. Maar eerst zal het beleid in de raadsvergadering van juli worden behandeld ter vaststelling van dit belangrijke Programma Wonen.
Henk Veerdig
Fractievoorzitter Lijst Fier